Φαινόμενο “Πλατό” (Weight Loss Plateau Phenomenon) | Πώς Εξηγείται & Πώς Αντιμετωπίζεται ;

Όσοι έχουν “παλέψει” με το βάρος τους θα έχουν παρατηρήσει αυτό που ονομάζουμε “φαινόμενο πλατό” (Weight Loss Plateau Phenomenon).

Μαζί – σε αυτό το άρθρο – θα μάθουμε περισσότερα πράγματα γι’αυτή την κατάσταση, γιατί συμβαίνει & πώς αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά ώστε να πιάσεις τον στόχο κιλών που έχεις θέσει στον εαυτό σου.

Τι είναι λοιπόν το “Φαινόμενο Πλατό” (Weight Loss Plateau Phenomenon) ;

Όπως ήδη είπαμε, το “Φαινόμενο Πλατό” (Weight Loss Plateau Phenomenon), είναι μια κατάσταση πολύ συνηθισμένη … οπότε δε χρειάζεται να αισθάνεσαι μειονεκτικά ή να αφήνεις την απογοήτευσή σου να σε κυριεύσει.

Το “Φαινόμενο Πλατό” περιγράφει την κατάσταση εκείνη των ατόμων που βρίσκονται σε διαδικασία αδυνατίσματος όπου παρατηρούν ξαφνικά μια κατακόρυφη επιβράδυνση των κερδών τους (σε απώλεια κιλών & πόντων από το σώμα) … ή ακόμα και ολική παύση. Μάλιστα υπάρχουν φορές που ενώ ακολουθούν πιστά το πρόγραμμά τους (διατροφής – άσκησης – ψυχολογικής υποστήριξης), τα κιλά, όχι απλά δεν μειώνονται, αυξάνονται κιόλας (λίγο, αλλά ακόμα και αυτό το λίγο είναι αρκετό να κάνει “ζημιά” στην ψυχολογία ενός dieter) !!!

Αρκετοί dieters – αγγίζοντας το “οροπέδιο” αυτό των κιλών & μη παρατηρώντας κανένα όφελος από την σκληρή τους προσπάθεια – απογοητεύονται & εγκαταλείπουν την προσπάθειά τους να χάσουν τα περιττά κιλά τους.

Σίγουρα θα το έχεις νιώσει και εσύ αυτό το έντονο συναίσθημα απογοήτευσης αρκετές φορές, αν έχεις προσπαθήσει να χάσεις αρκετά κιλά.

Η ερώτηση όμως δεν είναι το “γιατί νιώθεις απογοήτευση” (γεγονός απόλυτα φυσιολογικό αφού οι προσπάθειές σου σταματούν να αποδίδουν, αλλά το “γιατί εκδηλώνεται ξαφνικά αυτή η “αντίσταση” του οργανισμού και πώς μπορεί να ξεπεραστεί” !

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή …

Προσπαθώντας να χάσουμε βάρος και να χτίσουμε έναν πιο υγιεινό & βιώσιμο τρόπο ζωής, υποβάλλουμε τον οργανισμό μας σε ριζικές αλλαγές.

Αλλαγές στον τρόπο διατροφής.

Αλλαγές στην δραστηριότητα μέσα στην καθημερινότητα (σωματική άσκηση).

Αλλαγές στο πρόγραμμα ύπνου.

Αλλαγές σχετικά με την ψυχολογική τόνωση & τη διαχείριση του στρες.

Ακόμα και αλλαγές στον γενικό τρόπο σκέψης & αντιμετώπισης της ζωής.

Είναι λοιπόν αναμενόμενο, κάποια στιγμή, όλες αυτές οι αλλαγές να οδηγήσουν τον οργανισμό σε μια προσωρινή “σύγχυση” … καθώς ήταν συνηθισμένος να λειτουργεί κάτω από εντελώς διαφορετικές συνθήκες και τώρα όλα του φαίνονται τόσο “ξένα”.

Πώς εξηγείται όμως αυτή η αντίσταση του οργανισμού … επιστημονικά ;

Ας ξεκινήσουμε από έναν πάγιο κανόνα στο αδυνάτισμα : “Το ιδανικό αδυνάτισμα απαιτεί χρόνο, υπομονή & πειθαρχία !”

Ακόμα και αν καταφέρεις να χάσεις (βεβιασμένα) πολλά κιλά σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, το πιο πιθανό είναι να οδηγηθείς εν καιρώ σε πλήρη ανάκτησή τους.

Ένα σωστό & καλά οργανωμένο “ταξίδι” απώλειας βάρους στηρίζεται στη σταδιακή μείωση του σωματικού βάρους & στην αλλαγή του τρόπου ζωής του ατόμου.

Σε μόνιμη βάση … και όχι απλά για ένα χρονικό διάστημα (όσο διαρκεί μια δίαιτα).

Για να κατανοήσεις καλύτερα τη λειτουργία αυτού που ονομάζουμε “Φαινόμενο Πλατό” (Weight Loss Plateau Phenomenon), θα πρέπει να καταλάβεις τον τρόπο που ανταποκρίνεται το σώμα σου στις αλλαγές & το γιατί.

Θα έχεις παρατηρήσει ότι ενώ οι πρώτες ημέρες εφαρμογής μιας δίαιτας “τρέχουν” (με τη ζυγαριά να δείχνει μεγάλη απώλεια σε μικρό χρονικό διάστημα), μετά από μερικές εβδομάδες όλα “μπλοκάρουν” και η απώλεια κιλών μειώνεται δραματικά.

Το φαινόμενο αυτό έχει να κάνει με το γεγονός ότι – εκτός από λιπώδη ιστό – χάνουμε και μυϊκό ιστό, καθώς και μια τεράστια ποσότητα υγρών.

Η πρώτη, λοιπόν, εύκολη απώλεια πολλών κιλών μαζί σε μικρό χρονικό διάστημα είναι συνήθως τα υγρά του σώματος.

Αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό & αναμενόμενο, και δε χρειάζεται ούτε να σε ανησυχεί, ούτε να σε απογοητεύει, αλλά ούτε και να σε αποθαρρύνει από το να συνεχίσεις να δίνεις τη “μάχη” σου.

Ποιοι είναι οι Βασικοί Κανόνες που ισχύουν για το “Φαινόμενο Πλατό” ;

Για να καταφέρεις να μην αφήσεις να σε επηρεάσει αυτή η “παροδική άρνηση” του οργανισμού σου να αποδώσει τα αναμενόμενα στο πρόγραμμα διατροφής/άσκησης που του έχεις καθορίσει, θα πρέπει να κατανοήσεις πρωτίστως μερικούς πολύ βασικούς κανόνες/προϋποθέσεις που ισχύουν για αυτή τη μικρή χρονικά φάση αντίσταση στην απώλεια βάρους.

Αυτοί είναι οι εξής 10 :

Νο 1 Βασικός Κανόνας / Προϋπόθεση για το “Φαινόμενο Πλατό”

Για να μιλήσουμε για φαινόμενο πλατό θα πρέπει να παρατηρείται απώλεια σωματικού βάρους ή πόντων από σωματικό λίπος για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 2 εβδομάδων.

Επίσης το ίδιο ισχύει εάν αντί για απώλεια, εντελώς ξαφνικά & αναίτια, εμφανίσεις μικρή αύξηση στο βάρος σου.

Είναι η αναμενόμενη αντίσταση που θα προβάλει ο οργανισμός σου στις “ξαφνικές αλλαγές” που του επιβάλλεις !

Μη μασήσεις όμως …

Νο 2 Βασικός Κανόνας / Προϋπόθεση για το “Φαινόμενο Πλατό”

Θα πρέπει καθ’ολη τη διάρκεια της προσπάθειάς σου να παραμένεις πιστός στο διατροφικό σου πρόγραμμα & στο πρόγραμμα προπονήσεών σου, καθώς και να μην έχεις εφαρμόσει σημαντικές αλλαγές (σε αυτά ή ακόμα και στη ροή της καθημερινότητάς σου).

Νο 3 Βασικός Κανόνας / Προϋπόθεση για το “Φαινόμενο Πλατό”

Δεν υπάρχει κάποιο υποκείμενο νόσημα που να μπορεί να επηρεάσει με κάποιο τρόπο την πορεία της απώλειας βάρους.

Νο 4 Βασικός Κανόνας / Προϋπόθεση για το “Φαινόμενο Πλατό”

Δεν λαμβάνεις κάποια φαρμακευτική αγωγή που να μπορεί να καθορίσει/επηρεάσει τον ρυθμό απώλειας βάρους σου (χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ορμονοθεραπεία ή η χημειοθεραπεία).

Νο 5 Βασικός Κανόνας / Προϋπόθεση για το “Φαινόμενο Πλατό”

Ανάλογα με το σωματικό σου βάρος και τα κιλά που στοχεύεις να χάσεις, ενδέχεται να εμφανίσεις το “Φαινόμενο Πλατό” παραπάνω από 1 φορές.

Έτσι, για παράδειγμα, σε μια διαδρομή απώλειας 10 κιλών και άνω, είναι πολύ πιθανό να εμφανίσει αυτή τη “στασιμότητα” 1 ή και 2 φορές.

Νο 6 Βασικός Κανόνας / Προϋπόθεση για το “Φαινόμενο Πλατό”

Καθώς αυξάνεται ο ρυθμός με τον οποίο χάνεις κιλά, μειώνεται ο ρυθμός που το σώμα σου καίει λίπος.

Αυτό συμβαίνει γιατί το σώμα του – προσπαθώντας να “επιβιώσει” – προτιμά να κρατά το λίπος ως “λύση έκτακτης ανάγκης” για να τραφεί.

Είναι εντελώς φυσικό φαινόμενο και συμβαίνει σε όλους. Ωστόσο η λιποδιάλυση (με τρόπους που θα δούμε παρακάτω) μπορεί να ενισχυθεί ώστε να αποδίδει καλύτερα σωματικά οφέλη.

Νο 7 Βασικός Κανόνας / Προϋπόθεση για το “Φαινόμενο Πλατό”

Σκέψου το αδυνάτισμα σαν έναν αγώνα δρόμου αντοχής … και σίγουρα όχι σαν αγώνα ταχύτητας !

Όσο πλησιάζεις προς τη γραμμή τερματισμού (το επιθυμητό δηλαδή βάρος), τόσο πιο κουρασμένος & ξέπνοος νιώθεις.

Το ίδιο συμβαίνει και με το αδυνάτισμα. Είναι πολύ πιθανό λοιπόν τα τελευταία (λίγα) κιλά πριν πιάσεις τον στόχο σου να σου φανούν “Γολγοθάς”.

Μη χάνεις το κουράγιο σου και σκέψου ότι είσαι μόνο μια ανάσα μακριά από την κορδέλα στον τερματισμό.

Νο 8 Βασικός Κανόνας / Προϋπόθεση για το “Φαινόμενο Πλατό”

Πάνω απ’όλα, σημαντικός παράγοντας επιτυχίας σε μια προσπάθεια απώλειας βάρους (είτε πρόκειται για λίγα κιλά, είτε για πολύ περισσότερα) είναι η υπομονή & η συνειδητή προσπάθεια.

Αυτό σημαίνει πως θα πρέπει εξ’αρχής να είσαι έτοιμος να αποδεχθείς & να συνεχίσεις να προσπαθείς, ακόμα και όταν έρθεις (που σίγουρα θα έρθεις !)  αντιμέτωπος με αναποδιές, με δυσκολίες, ή ακόμα και με αποτελέσματα λιγότερο ικανοποιητικά από αυτά που θα ήλπιζες.

Νο 9 Βασικός Κανόνας / Προϋπόθεση για το “Φαινόμενο Πλατό”

Το αδυνάτισμα – για να είναι αποτελεσματικό αλλά να παραμένει υγιές & ασφαλές για την υγεία – απαιτεί γνώσεις.

Αν δεν έχεις αυτές τις στοιχειώδεις γνώσεις, καλό θα είναι να απευθυνθείς σε έναν ειδικό διαιτολόγο/διατροφολόγο που θα εντοπίσει τους λόγους που – ενδεχομένως – η διατροφή που ακολουθείς δεν αποδίδει όπως θα έπρεπε ή όπως θα ήλπιζες.

Επιπλέον, ένας ειδικός, θα μπορέσει να σε κατευθύνει με τρόπο ώστε να μη “βλάψεις” τον οργανισμό σου & να συνεχίσεις (παρά τη μειωμένη θερμιδική πρόσληψη) να διατρέφεσαι σωστά και να λαμβάνεις όλα τα θρεπτικά στοιχεία που πρέπει.

Νο 10 Βασικός Κανόνας / Προϋπόθεση για το “Φαινόμενο Πλατό”

Μη σου φανεί περίεργο αν κάποια στιγμή ο διατροφολόγος σε συμβουλεύσει να αυξήσεις την ημερήσια θερμιδική σου πρόσληψη κατά 100 με 200 θερμίδες.

Αυτό – όπως ήδη είπαμε – έχει να κάνει με την έμφυτη ανάγκη επιβίωσης του οργανισμού.

Κάποιες φορές, ειδικά εάν έχεις ακολουθήσει για μακρό χρονικό διάστημα μια αυστηρή δίαιτα 1200 θερμίδων, ο οργανισμός σου τείνει να εκδηλώνει τάση προσαρμογής στα νέα δεδομένα, με αποτέλεσμα σε βάθος χρόνου είναι πιθανό να εκδηλώσει ανοχή.

Σε αυτές τις περιπτώσεις και για να “σπάσεις τη ρουτίνα του” και “να τον σοκάρεις” ξανά ώστε να αρχίσει να λειτουργεί πιο αποδοτικά, βοηθά να αλλάξεις λίγο την διατροφική σου ρουτίνα.

Πώς θα Ξεπεράσω αυτό το “Οροπέδιο” Στασιμότητας ;

Όπως τονίσαμε και προηγουμένως, αρχικά, θα πρέπει να είσαι πεπεισμένος & έτοιμος να αποδεχθείς τις διάφορες αλλαγές που θα πρέπει να κάνεις στον τρόπο ζωής σου (διατροφή, άσκηση, ύπνος, τρόπος σκέψης, καταπολέμηση του στρες).

Σε δεύτερη φάση είναι πολύ σημαντικό να είσαι προετοιμασμένος για τυχόν “αναποδιές”, καθώς και για το γεγονός ότι θα χρειαστεί αρκετός χρόνος έντονης προσπάθειας ώστε να δεις τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Με άλλα λόγια ;

Απαιτείται υπομονή, επιμονή & προσήλωση στα τελικά οφέλη που αυτή η (ζόρικη & ψυχοφθόρα, αλλά επίσης ωφέλιμη & προς όφελος της υγείας σου) προσπάθεια θα σου αποδώσει.

Ξεκινώντας την προσπάθειά σου για απώλεια βάρους, θα πρέπει να στοχεύεις σε “μικρά & εφικτά επιτεύγματα”.

Μικρούς στόχους απώλειας κιλών (μέσα στα πλαίσια που σέβονται την υγεία & την ομαλή λειτουργία του οργανισμού) που θα προσπαθείς με δική σου προσπάθεια (γυμναστική & σωστή διατροφή) να τους εκπληρώνεις … κάθε φορά !!!

Για να το πετύχεις αυτό αρκεί να βάλεις ξανά τη φόρμα γυμναστικής σου και – φυσικά – να “ψαλιδίσεις” λίγο τα γεύματά σου !

Τις πρώτες ημέρες εφαρμογής του διατροφικού προγράμματος & του προγράμματος σωματικής άσκησης (10 – 15 ημέρες), θα έχεις ραγδαία απώλεια κιλών (εξαιρετικά αβίαστη) και θα οφείλεται κυρίως σε απώλεια υγρών … και όχι λιπώδους ιστού.

Συνεχίζοντας με συνέπεια τα προγράμματα διατροφής/άσκησης θα ξεκινήσει σταδιακά η καύση του σωματικού λίπους προς αναπλήρωση της χαμένης (από τα “ψαλιδισμένα” γεύματα) ενέργειας.

Όπως είπαμε, κάποια στιγμή, είναι απόλυτα φυσικό – ειδικά μετά από μακρόχρονη συνεπή παρακολούθηση ενός προγράμματος προκαθορισμένης θερμιδικής πρόσληψης (π.χ. πρόγραμμα των 1200 θερμίδων/ημέρα) – να εκδηλώσει ο οργανισμός σου μια σχετική στασιμότητα.

Είναι σύνηθες επίσης, κάποια άτομα, αντί να εμφανίζουν μείωση του σωματικού βάρους – εντελώς ξαφνικά & χωρίς να έχει μεσολαβήσει κάποια αλλαγή στα προγράμματα διατροφής/άσκησης – να εμφανίζουν ακόμα και μια μικρή αλλά ορατή (και πολύ αποκαρδιωτική) αύξηση στο βάρος τους.

Σημαντικό σε αυτή τη φάση είναι να διατηρήσεις την ψυχραιμία σου και να συνεχίσεις την προσπάθειά σου … εφαρμόζοντας κάποιες μικρές αλλαγές στο πρόγραμμα διατροφής σου & στο πρόγραμμα προπονήσεών σου.

Πολλοί διατροφολόγοι μάλιστα προτείνουν μικρή αύξηση των ημερήσιων θερμίδων που καταναλώνεις στα γεύματά σου (από 100 έως 200 θερμίδες ανά ημέρα) ώστε να “ξεμπλοκάρει” ξανά ο οργανισμός σου … ο οποίος εμφάνισε “ανοχή” στο συγκεκριμένο πρόγραμμα που εφάρμοζες μέχρι εκείνη τη στιγμή.

Ακόμα και μια σχετική αλλαγή στα φαγητά που τρως, στις ώρες που τρως ή στον τρόπο που τρως (όρθια & γρήγορα στη δουλειά ή καθιστή στον καναπέ του σαλονιού σου), μπορεί να σε βοηθήσει να αρχίσεις ξανά να καις λίπος προς παραγωγή ενέργειας.

Επιπλέον μια ενίσχυση της έντασης του προγράμματος προπονήσεών σου, ενδέχεται να έχει επίσης πολύ θεαματικά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση του “πλατό” κιλών που αντιμετωπίζεις.

Μπορείς ακόμα να σπάσεις το προπονητικό σου πρόγραμμα από ένα ενιαίο πρόγραμμα της 1 ώρας, σε 2 ξεχωριστά 30λεπτα προγράμματα (πρωί – βράδυ).

Με αυτό τον τρόπο μπορεί να μειώνεις τα μυϊκά κέρδη (όπως θα σε συμβουλεύσουν πολλοί γυμναστές), αλλά θα καταφέρεις να επιτύχεις “αφύπνιση” του μεταβολισμού σου και το πρωί αλλά και το βράδυ.

Θα έχεις δηλαδή καταφέρει 24ωρη – non-stop – λιποδιάλυση στο σώμα σου !

Εν κατακλείδι, η πιο σημαντική συμβουλή, είναι να μην χάσεις τις ελπίδες σου !

Να μην τα  παρατήσεις !

Σκέψου πως είναι κάτι που – πραγματικά – συμβαίνει σε όλους και έχει να κάνει με τη λειτουργία & το “ένστικτο επιβίωσης” του οργανισμού σου.

Ο ανθρώπινος οργανισμός είναι σαν μια καλοκουρδισμένη μηχανή. Όπως λοιπόν κάθε καλοκουρδισμένη μηχανή … αγαπάει και αυτό τη “συνήθεια” !

Καθώς “ταράζεις” αυτή του τη συνήθεια, τον εξαναγκάζεις σε ακραίες αντιδράσεις … Κάθε φορά λοιπόν που ο οργανισμό σου “συνηθίζει” μπορείς να τον “σκουντάς” με μικρές αλλαγές στο πρόγραμμα συνήθειάς του.

Προσοχή όμως ! Μιλώντας για αλλαγές εννοούμε μικρές – και όχι πολύ αυστηρές ή περιοριστικές – μεταβολές σε αυτά που εφαρμόζεις στην καθημερινότητά σου σε διατροφή & άσκηση.

Οι αυστηρές επιπρόσθετες διατροφικές απαγορεύσεις ενδέχεται να κάνουν το πρόβλημα πολύ χειρότερο … με τον οργανισμό σου να “πεισμώνει” σε μια διαρκή αποθήκευση λίπους με σκοπό την “επιβίωσή” του !

Μια περιορισμένη αύξηση της ημερήσιας θερμιδικής σου κατανάλωσης θα προσφέρει στον οργανισμό σου την “επιβεβαίωση” που χρειάζεται.

Δηλαδή ;;;

Πώς δεν κινδυνεύει από πείνα !

Έτσι θα σταματήσει να δεσμεύει το λίπος, και θα το απελευθερώσει ώστε να εξασφαλίσει ενέργεια.

Σε αυτή τη φάση είναι η ιδανική στιγμή για να τονώσεις λίγο το βαθμό δυσκολίας των προπονήσεών σου … οι οποίες κατά προτίμηση θα πρέπει να είναι αερόβιας μορφής (ή συνδυαστικά αερόβιας/αναερόβιας).

Πότε είναι Χρήσιμο να εφαρμόσω “Τακτική Αναμονής/Συντήρησης” ;

Μια άλλη μέθοδος για να επαναλειτουργήσεις την μεταβολική λειτουργία του οργανισμού σου & να ξαναξεκινήσεις τις καύσεις λίπους αποτελεσματικά στο σώμα σου είναι και η εφαρμογή “τακτικής αναμονής/συντήρησης”.

Τι θα πει όμως αυτό ;

Θέτεις το πρόγραμμά σου (και μαζί και τον οργανισμό σου) σε μια κατάσταση παύσης, μια κατάσταση αναμονής, μια κατάσταση απλής συντήρησης !

Δηλαδή ούτε αύξησης αλλά ούτε και μείωσης του σωματικού βάρους.

Όταν λοιπόν ούτε η μικρή προσαρμογή της διατροφής που έκανες δεν αποδίδει, είναι ίσως η κατάλληλη στιγμή να εφαρμόσεις την τακτική της συντήρησης.

Η τακτική αυτή θα πρέπει να κρατήσει για ένα μικρό χρονικό διάστημα και στοχεύει στην ανάκτηση ενός ισχυρού μεταβολικού ρυθμού.

Σε αυτή τη φάση διατηρείς τη μικρή ημερήσια θερμιδική αύξηση που είχες ήδη εφαρμόσει (και δεν λειτούργησε) και απλά μπαίνεις σε φάση αναμονής.

Δεν κάνεις απολύτως καμία άλλη αλλαγή.

Αυτό σταδιακά θα επαναφέρει τον μεταβολισμό σου σε μεγαλύτερη δραστηριότητα και θα ξαναξεκινήσουν οι καύσεις στο σώμα σου … όταν το σώμα σου νιώσει ξανά ασφαλές & έτοιμο !

Η φάση αναμονής/συντήρησης είναι μια φάση δύσκολη για τους περισσότερους ανθρώπους, και απαιτεί μεγάλη υπομονή & πίστη στην προσπάθειά που κάνεις !

Αυτό συμβαίνει γιατί – παρά την μικρή θερμιδική αύξηση που έχεις εφαρμόσει (των 100 έως το πολύ 200 θερμίδων ανά ημέρα) – συνεχίζεις συστηματικά διατροφή & προπονήσεις … χωρίς όμως να βλέπεις κανένα ορατό αποτέλεσμα.

Μπορεί να θεωρείς πως όλη αυτή η τακτική πάει πίσω την όλη σου προσπάθεια, αλλά δεν είναι έτσι ακριβώς.

Ναι, στην προκείμενη φάση εφαρμόζεις μια μικρή αύξηση των θερμίδων στη διατροφή σου και δεν περιμένεις αποτελέσματα … καθόλου σωματικά κέρδη !

Ωστόσο δες το σαν τακτική πολέμου ! Ανασυντάσσεις τις δυνάμεις σου για να δώσεις μετά ακόμα πιο ισχυρές μάχες !

Ποιος ο Ρόλος του “Μεταβολικού Ρυθμού” του καθενός στην Απώλεια Βάρους ;

Το πόσο εύκολα χάνεις κιλά, με τι ταχύτητα & πόσο συχνά θα εμφανίσεις το φαινόμενο “πλατό” κατά τη διάρκεια της προσπάθειάς σου να πετύχεις το επιθυμητό υγιές σωματικό βάρος εξαρτάται από μια μεγάλη γκάμα παραγόντων (γι’αυτό μάλιστα διαφέρει τόσο πολύ από άνθρωπο σε άνθρωπο).

Ακόμα και άτομα του ίδιου σωματικού βάρους, με τον ίδιο στόχο απώλειας κιλών και με το ίδιο πρόγραμμα διατροφής & άσκησης είναι εξαιρετικά πιθανό να προχωρούν με διαφορετικό τρόπο τον δρόμο προς τον τελικό τους στόχο.

Αυτό είναι μια επιστημονική πραγματικότητα που έχει να κάνει με τη βιολογία του οργανισμού.

Η πραγματικότητα αυτή – γνωστή και ως Βασικός Μεταβολικός Ρυθμός (ΒΜΡ) – μεταβάλλεται κατά συνθήκες ακόμα και για το ίδιο το άτομο.

Βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν & καθορίζουν το Βασικό Μεταβολικό Ρυθμό (ΒΜΡ) σου – δηλαδή τον ρυθμό με τον οποίο το σώμα σου πραγματοποιεί τον μεταβολισμό του λίπους – είναι οι ακόλουθοι :

Νο 1 : Η Ηλικία

Σαφώς και η ηλικία παίζει καθοριστικό ρόλο στον ρυθμό με τον οποίο ο οργανισμός μεταβολίζει την τροφή του. Γιατί ; Γιατί άλλες είναι οι ενεργειακές ανάγκες ενός παιδιού, ενός εφήβου, ενός ενήλικα, ενός μεσήλικα ή ενός ηλικιωμένου ατόμου.

Όσο το άτομο μεγαλώνει & γερνά, τόσο ο μεταβολικός ρυθμός φθίνει.

Κάθε 10ετία της ζωής σου ο Βασικός Μεταβολικός Ρυθμός σου (ΒΜΡ) μειώνεται κατά περίπου 2 %.

Νο 2 : Το Φύλο

Αναμενόμενος και ο δεύτερος παράγοντας, αφορά στο φύλο του ατόμου.

Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο πως οι άνδρες εμφανίζουν σημαντικά πιο ενισχυμένο μεταβολισμό από τις γυναίκες … και σημαντικά λιγότερο σωματικό λίπος επίσης !

Και αυτό οφείλεται επίσης στη βιολογία της γυναίκας, που διατηρεί ένα αυξημένο σχετικά (συγκριτικά με τον άνδρα) ποσοστό λίπους για μια επικείμενη εγκυμοσύνη.

Νο 3 : Το DNA

Κάποτε πιστεύαμε πως η δικαιολογία του “αργού μεταβολισμού” είναι απλή δικαιολογία.

Πλέον οι επιστήμονες επιβεβαιώνουν πως υπάρχει επιστημονική εξήγηση και έχει να κάνει με συγκεκριμένη μετάλλαξη του DNA.

Βρετανοί επιστήμονες ανακάλυψαν αυτές τις μεταλλάξεις και επιβεβαιώνουν πως για την δυσκολία που αντιμετωπίζεις στο να χάσεις κιλά (εξαιτίας ενός αργού μεταβολισμού) ευθύνεται το γονιδιακό σου προφίλ.

Σχετική δημοσίευση που έγινε στο επιστημονικό περιοδικό “Cell” από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Cambridge (και πιο συγκεκριμένα από το τμήμα Institute of Metabolic Science) φανερώνει πως περίπου 1 στα 100 άτομα εμφανίζει αυτό που μέχρι πρότινος ονομάζαμε “αργό μεταβολισμό” και πλέον γνωρίζουμε ότι πρόκειται για μεταλλαγμένο DNA … κατάσταση που ξεκινά από τα πρώτα παιδικά χρόνια του ατόμου.

Μιλάμε δηλαδή για μια νοσογόνο μορφή παχυσαρκίας από την παιδική κιόλας ηλικία.

Υπάρχει λοιπόν “γονιδιακά ευνοούμενος” και … “γονιδιακά άτυχος” στο αδυνάτισμα.

Νο 4 : Η Διατροφή

Είναι αυτονόητο πως ο τρόπος με τον οποίο διατρέφεσαι παίζει επίσης καθοριστικό ρόλο στο πόσο εύκολα ή δύσκολα, αργά ή γρήγορα χάνεις κιλά !

Για να ενισχύσεις τον μεταβολισμό σου δεν πρέπει να τρως παραπάνω θερμίδες από αυτές που πραγματικά έχεις ανάγκη … αλλά ούτε και υπερβολικά λιγότερες !

Η κατάσταση “λιμού” που επιβάλλουν πολλές γνωστές δίαιτες, αντί να σε βοηθήσουν να αυξήσεις τις καύσεις λίπους, οδηγούν τον οργανισμό σου σε αυτό που αποκαλέσαμε “πλατό”. Μια σθεναρή άρνηση του οργανισμού να κάψει λίπος από φόβο μήπως λιμοκτονήσει !

Σε περίπτωση που δεν το γνωρίζεις, μια εξαντλητική νηστεία / μια δίαιτα “πείνας” / μια ασιτία, είναι πιθανό να προκαλέσει μείωση του Βασικού Μεταβολικού Ρυθμού σου (ΒΜΡ) έως και 20 %.

Νο 5 : Ο Σωματικός Όγκος

Ένα ακόμα παράγοντας που θα καθορίσει τον ΒΜΡ σου είναι και ο σωματικός σου όγκος. Δηλαδή πόσο ψηλός, είσαι, πόσο ογκώδης και πόσο μυώδης.

Η επιφάνεια της επιδερμίδας σου καθορίζει το πόσο ιδρώτα χάνεις, και άρα πόσο μεγάλες ενεργειακές απαιτήσεις έχεις.

Δεν είναι τυχαίο που οι πιο μεγαλόσωμοι άνδρες & οι πιο μεγαλόσωμες γυναίκες έχουν μεγαλύτερη ευκολία στο να χάσουν σωματικό βάρος από έναν πιο μικροκαμωμένο άνδρα ή μια πιο μικροκαμωμένη γυναίκα.

Πολλές φορές, είναι πιο εύκολο να χάσει κιλά γρήγορα ένας πιο ογκώδης άνθρωπος από έναν πιο μικροκαμωμένο και με μικρότερη ανάγκη για αδυνάτισμα.

Νο 6 : Η Ορμονική Κατάσταση του Οργανισμού

Ναι ! Οι ορμόνες είναι ένας εξαιρετικά σοβαρός παράγοντας που θα καθορίσει το πως λειτουργεί μεταβολικά το σώμα σου.

Οι ορμόνες παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση του σωματικού βάρους σε υγιή επίπεδα και – όταν βρίσκονται σε αρμονία & ισορροπία – επιτυγχάνουν έναν μεταβολισμό στα ύψη !

Η σύνδεση μεταξύ ορμονών & μεταβολισμού είναι βαθιά και καταλυτική.

Δεν αφορά μόνο στο πόσες θερμίδες θα κάψεις, αλλά και στο πόσο λίπος θα αποθηκεύσεις στις λιπο-αποθήκες του σώματός σου.

Ένα λόγος που οι γυναίκες εμφανίζουν φανερά μικρότερο μεταβολικό ρυθμό από τους άνδρες & μεγαλύτερη αποθήκευση σωματικού λίπους είναι ακριβώς οι ορμόνες !

Νο 7 : Οι “Άλλοι Παράγοντες”

Αυτό που ονομάσαμε “Άλλοι Παράγοντες” αφορά είτε σε προβλήματα υγείας είτε σε εξωτερικούς παράγοντες.

Έτσι το ένα σκέλος (αυτό της υγείας) αναφέρεται σε ασθένειες ή άλλες καταστάσεις (όπως μια κύηση) που μπορούν να επηρεάσουν την ορμονική ισορροπία του οργανισμού … και άρα και τη μεταβολική του λειτουργία.

Το άλλο σκέλος – οι “εξωτερικοί παράγοντες” – αναφέρονται σε καταστάσεις όπως έντονο στρες, τραυματισμούς και ψυχολογικούς παράγοντες που μπορούν επίσης να “ταρακουνήσουν” και να μεταβάλλουν την ορμονική ισορροπία του οργανισμού.

Πώς ένα “Πλούσιο Πρωινό Γεύμα” μπορεί να επηρεάσει & να καθορίσει τον ΒΜΡ σου;

Πώς & πότε ένα “πλούσιο πρωινό γεύμα” θα σε βοηθήσει να κάψεις έως και 2πλάσιες θερμίδες ;

Έρευνα του Πανεπιστημίου του Lübeck της Γερμανίας έδειξε πως το ενισχυμένο πρωινό (σε αντίθεση με ένα μεγάλο βραδινό γεύμα) βοηθά στην μεγαλύτερη καύση σωματικού λίπος … και μάλιστα έως και 2 φορές μεγαλύτερη !

Ακόμα λοιπόν και αν οι ημερήσια θερμιδική σου πρόσληψη είναι σταθερά στις 1200 θερμίδες, αν αφιερώσεις περισσότερες θερμίδες στο πρωινό έναντι του βραδινού γεύματος, μπορείς να χάσεις έως και διπλάσια ποσότητα λίπους.

Οι ειδικοί αιτιολογούν αυτή τους τη διαπίστωση ως εξής …

Το πρωινό γεύμα είναι ένα γεύμα που “τροφοδοτεί” τον οργανισμό με πολύτιμη ενέργεια, χρήσιμη για την ημέρα που ακολουθεί & τις απαιτήσεις της.

Επιπλέον προάγει τη διαδικασία θερμογένεσης του οργανισμού που ενισχύει τη λιποδιάλυση και ευνοεί τη σταθεροποίηση του σακχάρου στο αίμα.

Οι επιστήμονες που διεξήγαγαν το εν λόγω ερευνητικό πρόγραμμα κατάφεραν να συσχετίσουν την χαμηλή θερμιδική πρόσληψη στο πρωινό γεύμα με μια αυξημένη επιθυμία κατανάλωσης γλυκού & με μια ανεξέλεγκτη όρεξη καθ’όλη τη διάρκεια της ημέρας.

Ποια Τρόφιμα θα σε Βοηθήσουν να ξεκινήσεις την ημέρα σου Δυναμικά & Να καταπολεμήσεις το Φαινόμενο “Πλατό” ;

Όπως ήδη είπαμε, ερχόμενος αντιμέτωπος με το λεγόμενο “Φαινόμενο Πλατό” (Weight Loss Plateau Phenomenon) στην προσπάθειά σου να χάσεις βάρος, καλό είναι να εφαρμόσεις μερικές μικρές διατροφικές αλλαγές στο καθημερινό σου πρόγραμμα.

Μια αύξηση της ημερήσιας θερμιδικής σου πρόσληψης των 100 – 200 θερμίδων είναι αρκετή ώστε να “ξεβολέψει” τον μεταβολισμό σου και να τον θέσει ξανά σε εντατική λειτουργία.

Αν μάλιστα τη μικρή ημερήσια θερμιδική αύξηση που πρέπει να εφαρμόσεις, την εντάξεις στο πρωινό σου γεύμα, τότε μπορείς να εξασφαλίσεις ακόμα μεγαλύτερη (έως και διπλάσια) καύση λίπους !

Τρόφιμα υγιεινά αλλά και “μεταβολικά” ωφέλιμα που μπορείς να χρησιμοποιήσεις στα πρωινά σου γεύματα είναι τα εξής :

• τα αυγά
• το γιαούρτι (με χαμηλά λιπαρά)
• η βρώμη
• οι ξηροί καρποί (αμύγδαλα, τα διάφορα φυστίκια, καρύδια, φουντούκια)
• οι διάφοροι σπόροι (chia, λιναρόσπορος, ηλιόσπορος, κολοκυθόσπορος, σπόρος κάνναβης, σουσάμι)
• η μπανάνα
• τα φρούτα του δάσους
• ο καφές
• το avocado
• το πράσινο τσάι (Green Tea)
• το ταχίνι
• το φυστικοβούτυρο
• η πατάτα
• οι φράουλες
• το ginger
• το grapefruit
• το ακτινίδιο
• το αγγούρι
• τα φασόλια
• οι φακές
• η πιπεριά chili
• η άπαχη γαλοπούλα
• το σπανάκι
• το σέλινο
• ο σολομός (και γενικά τα ψάρια για όσους μπορούν να τα βάλουν στο πρωινό τους)
• η κανέλα
• η μαύρη σοκολάτα (σοκολάτα υγείας)