Σήμερα θα ασχοληθούμε με μια κατάσταση του οργανισμού που ονομάζεται “αυτοφαγία” και όπως εξηγεί και το όνομά της σημαίνει “να τρως τον εαυτό σου”.
Ο Iάπωνας καθηγητής της Κυτταρικής Βιολογίας Γιοσινόρι Οσούμι ανακάλυψε πρώτος αυτόν τον φυσικό μηχανισμό του οργανισμού και κέρδισε γι’αυτό το βραβείο Νόμπελ το 2016.
Πόσοι όμως γνωρίζουν τι είναι η αυτοφαγία και τι οφέλη προσφέρει η επίτευξή της στον οργανισμό ;
Πώς μπορούμε να οδηγήσουμε το σώμα μας με ασφάλεια στην αυτοφαγία ;
Μαζί θα απαντήσουμε σε κάθε απορία σχετικά με αυτό το φαινόμενο και θα δούμε πώς μπορούμε να το εντάξουμε στην καθημερινή μας ζωή ώστε να κερδίσουμε πολλά οφέλη.
Τι είναι η Αυτοφαγία ;
Η αυτοφαγία είναι ένας μηχανισμός που επιτυγχάνει το σώμα προκειμένου να “καθαρίσει” τις κυτταρικές βρωμιές του.
Με αυτό τον τρόπο ο οργανισμός αποβάλλει τα παλιά ή προβληματικά κύτταρα και ενισχύει την γέννηση νέων υγιών κυττάρων.
Θα μπορούσαμε λοιπόν να χαρακτηρίσουμε την αυτοφαγία ως έναν αντιγηραντικό μηχανισμό που φροντίζει παράλληλα για την υγεία και την καλή λειτουργία ολόκληρου του ανθρωπίνου σώματος (κάθε οργάνου, κάθε κυτταρικού ιστού).
Είναι μια οργανωμένη διαδικασία (και όχι τυχαία ή ανεξέλεγκτη) κατά την οποία το σώμα “ανακυκλώνει” τα κυτταρικά συστατικά του με σκοπό την ανανέωση & την αναζωογόνηση.
Ακούγεται τρομακτική η λέξη “αυτοφαγία” αλλά είναι μια απόλυτα ωφέλιμη κατάσταση που ενεργοποιείται κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες.
Πώς Ενεργοποιώ τον Μηχανισμό της Αυτοφαγίας ;
Για να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός της αυτοφαγίας, θα πρέπει ο οργανισμός να υποστεί μια μικρή “στέρηση” θρεπτικών στοιχείων. Με λίγα λόγια θα πρέπει … να πεινάσει !
Δε μιλάμε φυσικά για ακραία πείνα, αλλά για μια ελεγχόμενη στέρηση τροφής (μια νηστεία), η οποία θα ενεργοποιήσει τους μηχανισμούς αυτοσυντήρησης του οργανισμού που θα οδηγήσουν τελικά και στην πυροδότηση του μηχανισμού της αυτοφαγίας.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Χαρακτηριστικό παράδειγμα εφαρμογής του μηχανισμού της αυτοφαγίας είναι η Δίαιτα της Διαλειμματικής Νηστείας (Intermittent Fasting Diet).
Πώς ενεργοποιείται λοιπόν η αυτοφαγία στον οργανισμό ;
Τι συμβαίνει πρακτικά στο σώμα εκείνη τη στιγμή ώστε να ξεκινήσει η “εκκαθάριση” των κυτταρικών αποβλήτων ;
Πώς μπορούμε να υποκινήσουμε αυτή τη διαδικασία ;
Αρχικά να πούμε ότι περνώντας ο οργανισμός σε μια περίοδο έλλειψης τροφής (νηστείας) η ορμόνη ινσουλίνη ξεκινά να μειώνεται σταδιακά. Παράλληλα με την πτώση της ινσουλίνης όμως παρατηρείται η σταδιακή άνοδος μιας άλλης ορμόνης, της γλυκαγόνης.
Η αύξηση της ορμόνης γλυκαγόνης – όπως πιστοποιούν επιστημονικές μελέτες – διεγείρει στον οργανισμό μια καταπληκτική διαδικασία που περιγράφεται ως αυτοφαγία (δηλαδή ως φάγωμα του ίδιου του εαυτού μας για εξοικονόμηση ενέργειας κατά την περίοδο της νηστείας).
Ο οργανισμός μόλις περάσει στη φάση της “ασιτίας” αυτόματα ξεκινά να ρίχνει την παραγωγή ινσουλίνης και να αυξάνει την παραγωγή γλυκαγόνης.
Είναι η αύξηση λοιπόν της γλυκαγόνης που τελικά ενεργοποιεί τον μηχανισμό “εσωτερικού καθαρισμού” του σώματος. Ο οργανισμός ξεκινά να “σαρώνει” κάθε σημείο του ώστε να εντοπίσει ό,τι παλιό/κατεστραμμένο/προβληματικό κυτταρικό υλικό υπάρχει.
Αφού το εντοπίσει το απομακρύνει και το χρησιμοποιεί ως ενεργειακό καύσιμο.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Αυτά τα “προβληματικά” κυτταρικά υλικά που καταναλώνει ο οργανισμός ώστε να επιβιώσει της επερχόμενης ασιτίας είναι αυτά που προκαλούν την πρόωρη κυτταρική γήρανση του οργανισμού μας !
Η διαδικασία της αυτοφαγίας λοιπόν έχει ξεκάθαρα αντιγηραντική δράση ! Και γιατί επιμένουμε στο “ξεκάθαρα” ;
Γιατί η αυτοφαγία επιτυγχάνει και έναν ακόμα μοναδικό μηχανισμό στον οργανισμό. Ενεργοποιεί την παραγωγή Ανθρώπινης Αυξητικής Ορμόνης (HGH).
Η ιδέα πως τα κύτταρα “τρώνε” τον ίδιο τους τον εαυτό μπορεί να ακούγεται αρνητική αλλά είναι ό,τι πιο ωφέλιμο μπορείς να πετύχεις για τον οργανισμό σου.
Δεν πρόκειται για “κανιβαλισμό”.
Πρόκειται για εσωτερική ανανέωση. Για ανακύκλωση όλων των παλιών “δομικών υλικών” του οργανισμού μας με νέα & πιο υγιή υλικά.
Θα λέγαμε ότι η αυτοφαγία είναι μια μορφή “αυτοΐασης” του οργανισμού. Οδηγούμενος ο οργανισμός στην αυτοφαγία εξαναγκάζεται σε έναν έλεγχο & καθαρισμό του. Με αυτό τον τρόπο προλαμβάνει οργανικές δυσλειτουργίες ή ακόμα και σοβαρές ασθένειες (όπως ο καρκίνος, η νόσος του Alzheimer, τα διάφορα νευρολογικά νοσήματα, ο σακχαρώδης διαβήτης, αλλά και πολλές ακόμα σοβαρές παθήσεις).
Είναι Επικίνδυνος αυτός ο Μηχανισμός ;
Όχι ! Πρόκειται για μια απόλυτα ελεγχόμενη εσωτερική διαδικασία του οργανισμού που αποτελεί αντίδραση στην έλλειψη τροφής για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
ΠΡΟΣΟΧΗ : Να τονίσουμε φυσικά το γεγονός πως αναφερόμαστε σε ελεγχόμενη νηστεία και όχι σε ανεξέλεγκτη απαγόρευση κατανάλωσης τροφής !
Η λειτουργία της αυτοφαγίας στηρίζεται στην φυσική ανάγκη του ανθρώπινου οργανισμού για κατανάλωση πρωτεΐνης σε καθημερινή βάση. Περίπου 300 γραμμάρια πρωτεΐνης είναι απαραίτητα για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού καθημερινά.
Ωστόσο το ήξερες πως μόνο τα 50 – 70 γραμμάρια από αυτά προέρχονται από τη διατροφή ;
Όλα τα υπόλοιπα τι είναι και πώς προκύπτουν ;
Όλη την υπόλοιπη ποσότητα πρωτεΐνης που έχει ανάγκη την καλύπτει από τα “κυτταρικά απόβλητα” !
Για να γίνουμε πιο κατανοητοί, “τρώει” όλες τις παλιές πρωτεΐνες που έχουν φθαρεί & είναι προβληματικές.
ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ : Ο μηχανισμός της αυτοφαγίας είναι κάτι απόλυτα φυσικό και υγιές που προάγει την απομάκρυνση όλων των επικίνδυνων τοξινών και ευνοεί την ανανέωση & την αναζωογόνηση !
Το σώμα εντοπίζει κάθε προβληματικό κυτταρικό υλικό και το εγκλωβίζει μέσα σε μεμβράνες δημιουργώντας μικρά κυστίδια. Τα κυστίδια αυτά – που είναι γνωστά και ως “σάκοι αυτοκτονίας” – προωθούνται στη συνέχεια προς τα λυσοσώματα όπου και αδειάζουν το περιεχόμενό τους. Μια μορφή “σκουπιδότοπου” δηλαδή !
Πώς Σταματά ο Μηχανισμός της Αυτοφαγίας ;
Η αυτοφαγία ενεργοποιείται με την είσοδο του οργανισμού σε κατάσταση ασιτίας (μηδενική κατανάλωση θερμίδων και όχι απλή μείωση) και απενεργοποιείται αντίστοιχα πολύ απλά με την κατανάλωση οποιασδήποτε τροφής.
Επειδή η κατανάλωση οποιουδήποτε τρόφιμου (ανεξαρτήτως θερμιδικής αξίας) πυροδοτεί ξανά την αύξηση της παραγωγής ινσουλίνης και τη μείωση της γλυκαγόνης, αυτόματα παύει η διαδικασία του “αυτοκαθαρισμού” του οργανισμού που είχε ξεκινήσει με την αύξηση της γλυκαγόνης λόγω έλλειψης τροφής.
Ακόμα και η απειροελάχιστη θερμιδικά ποσότητα σταματά τη διαδικασία της αυτοφαγίας και “μηδενίζει ξανά το κοντέρ” !
Τι θα πει όμως “Ελεγχόμενη Ασιτία” ;
Όπως ήδη αναφέραμε, η αυτοφαγία προκύπτει από την έλλειψη τροφής. Για να ενεργοποιηθεί λοιπόν αυτός ο μηχανισμός λέμε ότι απαιτείται “ελεγχόμενη ασιτία”.
Είναι λογικό λοιπόν να αναρωτιέσαι τι θα πει αυτό & πώς μπορείς να το πετύχεις χωρίς να θέσεις σε κίνδυνο την υγεία σου.
Για να καταφέρει ο οργανισμός να μπει στη φάση της αυτοφαγίας απαιτείται ολοκληρωτική αποχή από κάθε φαγώσιμο !!!
Ούτε φαγητά, ούτε αναψυκτικά, ούτε καμία μορφής θερμιδική πρόσληψη !
Μόνο νερό, τσάι & καφές (χωρίς γλυκαντικές ουσίες & χωρίς πρόσθετα).
Πόσες ώρες ασιτίας όμως χρειάζονται για να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός της αυτοφαγίας ;
Σκοπός δεν είναι να δημιουργήσεις προβλήματα στη λειτουργία του οργανισμού σου, αλλά να ενισχύσεις τον φυσικό μηχανισμό του για “καθαρισμό” !
Άλλωστε από τη φύση ο άνθρωπος δεν είχε πάντοτε πρόσβαση σε τροφή. Με αυτό τον τρόπο ο οργανισμός αναγκαζόταν να αυτο-συντηρείται με φυσικούς μηχανισμούς όπως αυτός της αυτοφαγίας των κυττάρων.
ΠΡΟΣΟΧΗ όμως : Η υπερβολή έχει αντίστροφα αποτελέσματα ! Η υπερβολική νηστεία μπορεί επίσης να προκαλέσει πρόωρη γήρανση και ποικίλες ασθένειες (πολύ επικίνδυνες για τη ζωή του ατόμου) !
Για να μπει ο οργανισμός στη φάση της αυτοφαγίας απαιτούνται τουλάχιστον 16 ώρες ασιτίας. Ο χρόνος ξεκινάει να μετράει από την κατανάλωση του τελευταίου γεύματος.
Οι πρώτες 3 ώρες είναι οι ώρες που χρειάζεται ο οργανισμός για να επιτευχθεί ο μεταβολισμός του γεύματος και η πέψη.
Τα επίπεδα της ινσουλίνης ανεβαίνουν λόγω της τροφής και τα επίπεδα της γλυκαγόνης πέφτουν.
Το ίδιο συμβαίνει και με τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα, τα οποία λόγω του γεύματος πέφτουν σημαντικά.
Μόλις τελειώσει η πεπτική διαδικασία ξεκινά σταδιακά η πτώση της ινσουλίνης και η αύξηση της γλυκαγόνης. Στις 9 ώρες μετά το τελευταίο γεύμα ο οργανισμός έχει σταθεροποιήσει στο ελάχιστο την ινσουλίνη του και μπαίνει σε μια κατάσταση “ανάπαυσης”.
Αυτό όμως δε σημαίνει ότι παύουν οι ενεργειακές του ανάγκες. Κάθε όργανο, κάθε κυτταρικός ιστός, κάθε κύτταρο ζητάει ενέργεια.
Σε αυτό το σημείο μπαίνει στη διαδικασία η γλυκαγόνη που πλέον βρίσκεται στην μέγιστη τιμή της.
Αυτή αποτελεί σε αυτή τη φάση την “τροφή” και την “καύσιμη ύλη” για τον οργανισμό.
Μόλις περάσουν 11 ώρες από το τελευταίο γεύμα τα αποθέματα γλυκαγόνης εξαντλούνται με αποτέλεσμα ο οργανισμός να ξεκινά την αναζήτηση για νέα πηγή ενέργειας. Σε αυτή τη φάση ξεκινά η λιποδιάλυση. Το σώμα ξεκινά να καίει σωματικό λίπος για να παράξει ενέργεια. (αυτός είναι και ο λόγος που η Δίαιτα Διαλειμματικής Νηστείας χρησιμοποιείται και για την αποτελεσματική απώλεια σωματικού βάρους).
Σε αυτή τη φάση ο οργανισμός ξεκινά την εντατική παραγωγή 6 πολύ σημαντικών ορμονών :
- Adrenalin
- Human Growth Hormone (HGH)
- IGF-1 (Insulin-Like Groth Factor)
- Triiodothyronine (T3 Hormone)
- Glucagon
- Testosterone
Στις 12 ώρες από το τελευταίο γεύμα πλέον ο οργανισμός περνάει στη φάση της κέτωσης (γνωστή και από την πολύ διαδεδομένη δίαιτα : Κετογονική Δίαιτα / Keto Diet).
Με τη διαδικασία της κέτωσης (ketosis) – μια φυσική μεταβολική διεργασία του οργανισμού – το συκώτι γεμίζει με λίπος (από αυτό που απελευθερώνει ο οργανισμός από τις λιπο-αποθήκες του) και το μετατρέπει σε κετόνες.
Τι είναι όμως οι κετόνες ;
Οι κετόνες – κατά τη διάρκεια της νηστείας – θα αποτελέσουν την τροφή πολλών μερών του σώματός σου. Λόγω απουσίας τροφής το σώμα δε βρίσκει υδατάνθρακες να κάψει και αναγκάζεται να κάψει λιπος που έχει μετατραπεί σε κετόνες.
Όταν καταφέρεις να φτάσεις τις 12 με 14 ώρες μετά το τελευταίο γεύμα ο οργανισμός σου ξεκινά την αυτοφαγία.
Γι’αυτό οι ειδικοί προτείνουν ένα ελεγχόμενο πρόγραμμα νηστείας (μια μικρή δηλαδή ασιτία) ώστε να πυροδοτηθεί αυτός ο μηχανισμός.
Με το πρόγραμμα 16 ωρών νηστείας και 8 ωρών ισορροπημένης διατροφής μπορείς να πετύχεις πολύ μεγάλα οφέλη από τον μηχανισμό της αυτοφαγίας χωρίς να ταλαιπωρήσεις τον οργανισμό σου με μακρά ασιτία ή να τον θέσεις σε κίνδυνο !
Αυτό το πρόγραμμα διαλειμματικής νηστείας σου εξασφαλίζει 2 – 4 ώρες κυτταρικού καθαρισμού με τη μέθοδο της αυτοφαγίας. Μια απόλυτα ασφαλή κυτταρική ανανέωση, μια αντιγηραντική θεραπεία του οργανισμού που θα του εξασφαλίσει καλύτερη & αποδοτικότερη λειτουργία.
Leave A Comment