Το αδυνάτισμα και η μυϊκή ανοικοδόμηση ενός γερού και υγιούς σώματος δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ειδικά εφόσον παρεισφρύει και ο παράγοντας της ψυχολογίας … και όχι μόνο !
Οι ορμόνες παίζουν θεμελιώδη ρόλο στη ζωή, την υγεία, τη διάθεση, την ψυχολογία, την πνευματική κατάσταση και την σωματική δομή του σώματός μας.
Επομένως μιλάμε για μια καθολική αλλαγή που προσπαθούμε να επιτύχουμε. Η διαδικασία του αδυνατίσματος και της βελτίωσης της εξωτερικής μας εμφάνισης (μέσω της άσκησης ή της διατροφής) έχουν άμεση επίπτωση και στην ψυχική και πνευματική υγεία του ατόμου.
Επηρεάζουν τόσο τη διάθεση όσο και τα συναισθήματά μας. Καθορίζουν την καθημερινότητά μας.
Τι είναι όμως οι Ορμόνες & Πώς Επηρεάζουν την Ζωή μας ;
Οι ορμόνες είναι χημικές ουσίες – απόλυτα φυσικές – που απελευθερώνονται από τον ίδιο τον οργανισμό και επηρεάζουν ολόκληρη τη λειτουργία του.
Κάθε ορμόνη αναλαμβάνει έναν διαφορετικό ρόλο να φέρει εις πέρας στον μηχανισμό που ονομάζεται “ανθρώπινος οργανισμός”.
Οι ορμόνες παίζουν βασικό ρόλο στην υγεία και τη λειτουργία ολόκληρου αυτού του μηχανισμού. Είναι το Α και το Ω στη διαδικασία της ζωής και της ύπαρξης.
Δεν είναι μόνο η αναπαραγωγική λειτουργία που καθορίζεται από τις ορμόνες (όπως λανθασμένα θεωρούν πολλοί). Οι ορμόνες (ανάλογα με τον αδένα από τον οποίο παράγονται) αναλαμβάνουν μια διαφορετική λειτουργία στον οργανισμό.
Ο μεταβολισμός είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Η αναπτυξιακή διαδικασία του ανθρώπου από βρέφος σε ενήλικο άτομο επίσης είναι ένα ακόμα παράδειγμα. Η όρεξη. Η ρύθμιση της εσωτερικής θερμοκρασίας του σώματος. Ο ύπνος. Το ανοσοποιητικό σύστημα. Η ψυχολογική ισορροπία. Το σωματικό βάρος και ο έλεγχός του. Η διανοητική λειτουργία.
Όλα σχετίζονται με τις ορμόνες και επηρεάζονται (άμεσα μάλιστα) από αυτές !
Μια μονάχα μικρή εμπλοκή στην ομαλή παραγωγή των ορμονών μπορεί να επιφέρει τεράστια προβλήματα στη λειτουργία του οργανισμού.
Πώς όμως σχετίζονται οι ορμόνες με την σωματική άσκηση ;
Πώς σχετίζονται με την απώλεια βάρους και τη διατροφή ;
Πώς μπορώ να επιτύχω αποτελεσματικό έλεγχο του σωματικού μου βάρους χωρίς να ρισκάρω την ορμονική ισορροπία του οργανισμού μου ;
Μαζί θα δούμε σε αυτό το άρθρο τον τρόπο με τον οποίο οι ορμόνες συνδέονται (και επηρεάζουν το αποτέλεσμα) μιας δίαιτας, μιας προπόνησης, ενός προγράμματος αδυνατίσματος …
Βασικές Ορμόνες & Λειτουργία τους
Οι ορμόνες που εκκρίνονται από τον οργανισμό είναι δεκάδες, και – όπως γίνεται αντιληπτό – είναι αδύνατο να μιλήσουμε για όλες σε ένα μόνο άρθρο.
Σήμερα θα δούμε συνοπτικά μερικές πολύ σημαντικές ορμόνες. Μερικές από αυτές τις γνωρίζεις ήδη … ενώ άλλες ίσως τις ακούς για πρώτη φορά.
Κάποιες από αυτές που έχεις ακούσει ίσως και να γνωρίζεις τι περίπου προσφέρουν στον οργανισμό … ενώ για τις υπόλοιπες αγνοείς τελείως την χρησιμότητά τους.
Ας δούμε λοιπόν περίπου τι είναι αυτές οι σημαντικές ορμόνες (που με κάποιο τρόπο συνδέονται μάλιστα με την σωματική μας κατάσταση, με το βάρος μας, με την ψυχολογία μας, με τη διατροφή μας και με την υγεία μας γενικότερα).
Νο 1 : ΤΕΣΤΟΣΤΕΡΟΝΗ
Η λεγόμενη “ανδρική ορμόνη” στην πραγματικότητα υπάρχει τόσο στον ανδρικό όσο και στον γυναικείο οργανισμό … απλά σε διαφορετική συγκέντρωση. Ο γυναικείος οργανισμός παράγει σημαντικά μικρότερη ποσότητα τεστοστερόνης σε σχέση με τον ανδρικό οργανισμό που αντίστοιχα παράγει λιγότερο αριθμό “γυναικείων ορμονών”, δηλαδή οιστρογόνων !
Ως γνωστόν, η ορμόνη τεστοστερόνη παίζει καθοριστικό ρόλο (εκτός φυσικά από την αναπαραγωγική διαδικασία) στην μυϊκή ανοικοδόμηση του σώματος, στον έλεγχο του σωματικού βάρους (και την απώλεια του περιττού σωματικού λίπους), στην ενίσχυση των επιπέδων της ωφέλιμης ενέργειας και αντοχής του οργανισμού, αλλά και στην τόνωση της διάθεσης και της καλής ψυχολογίας.
Πολλοί (ειδικά αθλητές του bodybuilding) χρησιμοποιούν συμπληρώματα ενίσχυσης της ορμόνης τεστοστερόνης για να ενισχύσουν την αθλητική τους απόδοση και να βελτιώσουν την αντοχή τους.
Η αυξημένη παραγωγή τεστοστερόνης οδηγεί σε αυξημένα επίπεδα ενέργειας, άρα αποδοτικότερη προπόνηση, άρα μεγαλύτερα μυϊκά κέρδη, άρα ταχύτερο μεταβολισμό, άρα μεγαλύτερη απώλεια σωματικού λίπους και περιττού βάρους.
Είναι σαν μια αλυσιδωτή διαδικασία που οδηγεί σε επιτυχημένη βελτίωση του σώματος και της υγείας σου !
Νο 2 : ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ
Η ινσουλίνη είναι μια ακόμα πολύ γνωστή ορμόνη του ανθρώπινου οργανισμού. Οι περισσότεροι την έχουμε συνδεδεμένη στο μυαλό μας με την ασθένεια του διαβήτη.
Η ορμόνη ινσουλίνη στην πραγματικότητα συνδέεται άμεσα με τη διατροφή του κάθε ανθρώπου και επηρεάζεται μάλιστα από αυτήν.
Παράγεται από το πάγκρεας και σχετίζεται (εκτός από τον διαβήτη) και με άλλες ασθένειες πολύ σοβαρές (όπως η υπέρταση ή το εγκεφαλικό επεισόδιο).
Η ορμόνη ινσουλίνη είναι μια ακόμα ορμόνη που παίζει καθοριστικό ρόλο στο σωματικό βάρος του κάθε ατόμου. Εκτός από το υπάρχον βάρος του ατόμου μπορεί και καθορίζει και το πόσο εύκολα (ή πόσο δύσκολα) μπορεί ένα άτομο να αυξήσει ή να μειώσει το σωματικό του βάρος.
Η διατροφή που ακολουθεί ένα άτομο επηρεάζει τη συγκέντρωση της συγκεκριμένης ορμόνης. Συγκεκριμένα είναι οι υδατάνθρακες, τα λιπαρά και οι πρωτεΐνες που θα καθορίσουν την τιμή που παίρνει η συγκεκριμένη ορμόνη μετά από το κάθε γεύμα.
Αυτό που κάνει η συγκεκριμένη ορμόνη είναι να προωθεί τον μεταβολισμό των τροφών που καταναλώνεις στα γεύματά σου και να τροφοδοτεί τον μηχανισμό του σώματός σου με πολύτιμη ενέργεια.
Σύμφωνα με μελέτες που έχουν διεξαχθεί, οι άνθρωποι που ασκούνται τακτικά,τείνουν να εμφανίζουν πιο ισορροπημένες ορμόνες από ανθρώπους αδρανείς που ακολουθούν καθιστικό τρόπο ζωής.
Επίσης και η ψυχολογία του ατόμου φαίνεται να σχετίζεται με την ορμόνη ινσουλίνη, αφού τα ψυχολογικά προβλήματα (όπως το στρες, η κατάθλιψη, η θλίψη, η αγωνία) αυξάνουν την αντίσταση στην ινσουλίνη.
Νο 3 : ΟΙΣΤΡΟΓΟΝΑ
Φυσικά θα αναφερθούμε και αντίστοιχα στις “θηλυκές ορμόνες” που όπως ισχύει και με την τεστοστερόνη υπάρχουν τόσο στις γυναίκες όσο και στους άνδρες (σε διαφορετική όμως συγκέντρωση).
Τα οιστρογόνα είναι γνωστό – ειδικά στις γυναίκες – πως επιδρούν στο γυναικείο σώμα δημιουργώντας αίσθηση φουσκώματος, κατακράτηση υγρών, ναυτία, αύξηση του σωματικού βάρους, αύξηση του αποθηκευμένου σωματικού λίπους (σε συγκεκριμένες περιοχές του σώματος) και πώς επηρεάζουν την όρεξη.
Ειδικά πριν τον έμμηνο κύκλο ή κατά την εμμηνόπαυση τα συμπτώματα είναι πολύ ορατά και ενοχλητικά για πολλές γυναίκες.
Νο 4 : ΚΟΡΤΙΖΟΛΗ
Η κορτιζόλη είναι μια ορμόνη που σίγουρα έχεις ακούσει, αλλά ίσως να μη γνωρίζεις τον ακριβή ρόλο της στον οργανισμό σου.
Σχετίζεται απόλυτα με την ψυχολογία του ατόμου, αλλά και με την μυϊκή του δομή, το σωματικό του βάρος, την περιεκτικότητα του σώματός του σε λιπώδη ιστό ή ακόμα και την σωματική του δύναμη και αντοχή.
Η κακή ψυχολογία όμως μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα αυτής της τόσο σημαντικής ορμόνης, η οποία εν συνεχεία επηρεάζει την όρεξη και κατ’επέκταση και το σωματικό σου βάρος.
Νο 5 : ΛΕΠΤΙΝΗ
Η ορμόνη λεπτίνη παράγεται από τα κύτταρα του λιπώδους ιστού στο σώμα σου. Όσο το σωματικό λίπος μειώνεται, τόσο μειώνονται και τα επίπεδα αυτής της ορμόνης στον οργανισμό σου. Τόσο λοιπόν η διατροφή όσο και η σωματική άσκηση μπορούν νε επηρεάσουν τα επίπεδα της λεπτίνης και να καθορίσουν την ενεργειακή πρόσληψη του οργανισμού σου.
Όταν η ορμόνη λεπτίνη πέσει το άτομο διακατέχεται από έντονη κόπωση, μειωμένη ενέργεια, αυξημένη (και ανεξέλεγκτη) όρεξη, κατάθλιψη, μειωμένη μεταβολική λειτουργία, μεγαλύτερη λιποαποθήκευση στο σώμα, μειωμένη λίμπιντο, απώλεια συγκέντρωσης.
Νο 6 : ΕΠΙΝΕΦΡΙΝΗ
Η επινεφρίνη είναι μια γνωστή ορμόνη (ειδικά στους αθλητές του bodybuilding). Γνωστή και ως αδρεναλίνη, είναι μια ορμόνη που κάνει ταχύτατα της εμφάνισή της σε έντονες συναισθηματικά και ψυχολογικά περιόδους, σε καταστάσεις έντονου στρες, σε αγχωτικές διαδικασίες, σε καταστάσεις πανικού και τρόμου.
Ο καρδιακός ρυθμός εκτοξεύεται στα ύψη και η αναπνοή γίνεται πολύ πιο γρήγορη (και αγχωμένη).
Πρόκειται για μια καταβολική ορμόνη (όπως είναι και η ορμόνη κορτιζόλη) που προωθεί την χρήση της γλυκόζης για την εξασφάλιση πολύτιμης ενέργειας για την σωματική άσκηση (ή την όποια έντονη κατάσταση βιώνει το σώμα).
Νο 7 : ΓΛΥΚΑΓΟΝΗ
Δεν είναι από τις πιο γνωστές ορμόνες στο ευρύ κοινό αλλά είναι μια πολύ σημαντική ορμόνη του οργανισμού. Λειτουργεί “αντίστροφα” θα λέγαμε από την ορμόνη ινσουλίνη, προσπαθώντας να εξασφαλίσει πολύτιμη ενέργεια στον οργανισμό κατά την εκπόνηση μιας νηστείας, μιας ολιγοθερμιδικής ή φτωχής σε υδατάνθρακες διατροφής.
Εφόσον η ινσουλίνη είναι μια αναβολική ορμόνη, η γλυκαγόνη (ως αντίστροφή της) είναι μια καταβολική ορμόνη. Σε περιόδους έντονης πείνας ή εκτεταμένης νηστείας η γλυκαγόνη οδηγεί τον οργανισμό σε διάσπαση των μυών ώστε να εξασφαλίσει τα απαιτούμενα ποσά ενέργειας για την ικανοποιητική λειτουργία όλων των οργάνων.
Δεν είναι υπερβολή όταν λένε ότι οι extreme δίαιτες (με μεγάλες απαγορεύσεις για μεγάλα χρονικά διαστήματα) μπορεί να φέρουν αντίθετα από τα επιθυμητά αποτελέσματα. Η μείωση του μυϊκού ιστού (για εξοικονόμηση ενέργειας) οδηγεί σε μείωση του βασικού μεταβολικού ρυθμού και κατ’επέκταση σε αναποτελεσματική προπόνηση και μυϊκή ανοικοδόμηση.
Νο 8 : ΘΥΡΕΟΕΙΔΗΣ ΟΡΜΟΝΗ
Τελευταία ορμόνη με την οποία θα ασχοληθούμε σε αυτή τη φάση είναι η θυρεοειδής ορμόνη. Εκκρίνεται από τον θυρεοειδή αδένα και ρυθμίζει την εσωτερική θερμοκρασία του σώματος. Επίσης ενισχύει τα ενεργειακά επίπεδα του οργανισμού, καθορίζει την σωματική δύναμη και την αντοχή του ατόμου, μεταβάλλει τον μεταβολικό ρυθμό και ελέγχει το σωματικό βάρος.
Εάν δυσκολεύεσαι λοιπόν πολύ να χάσεις βάρος … ίσως και να φταίει αυτή η ορμόνη !
Εάν αισθάνεσαι συνεχώς (και αναίτια) κούραση ίσως και να φταίει πάλι η θυρεοειδής ορμόνη !
Εάν αυξάνεις συνεχώς βάρος χωρίς να αλλάζεις τις διατροφικές σου συνήθειες ίσως να φταίει η ορμόνη του θυρεοειδούς αδένα !
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ : Όπως παρατηρείς λοιπόν η ψυχολογία, το σωματικό βάρος, η διατροφή και η σωματική άσκηση με κάποιον μυστήριο τρόπο συνδέονται όλα με την ορμονική κατάσταση του οργανισμού του ατόμου.
Leave A Comment